Γεννιόμαστε καλόπιστοι. Μεγαλώνοντας μαθαίνουμε ότι υπάρχει και κάτι που λέγεται δόλος στον κόσμο τούτο και προσέχουμε λίγο. Αλλά όχι πάντα αρκετά. Εξακολουθούμε να δείχνουμε εμπιστοσύνη σε θεσμούς και υπηρεσίες, περισσότερη από όση οι εμπειρικές πιστοποιήσεις δικαιολογούν. Μια τέτοια εμπιστοσύνη είναι:
Ρομαντική. Μα αυτό δεν πειράζει τόσο.
Αβάσιμη. Μα ποιος νοιάζεται για τη βασιμότητα πια;
Βολική. Αυτό πρέπει να το προσέξουμε λίγο.
Επικίνδυνη έως θανατηφόρα. Εδώ πρέπει οπωσδήποτε να σταθούμε με προσοχή.
Γιατί επιμένουμε να εμπιστευόμαστε; Ίσως γιατί το αδιανόητο είναι αυτό που λέει η λέξη, αδιανόητο, δηλαδή δεν υπάρχει (για τη νόηση), ακόμα και όταν συμβαίνει. Είναι αδιανόητο να έχουν κατακλύσει τα λαμόγια όλες τις εξουσίες, τις υπηρεσίες, τις αγορές και να σπέρνουν ανενδοίαστα το ψέμα, την αλλοτρίωση και τον θάνατο, με μοναδική επιδίωξη το ίδιον κέρδος. Αδιανόητο, αλλά συμβαίνει. Είναι φανερό πια. Τα σκάνδαλα που είδαν το φως της μέρας μόνο στη χώρα μας και μόνο την περασμένη χρονιά δίνουν το στίγμα μιας άκρως δυσλειτουργικής κοινωνίας σε σήψη, δημιουργούν εικόνα οχετού. Αλλά για να δώσουμε και μια κοσμοπολίτικη εσάνς στο άρθρο, πάρτε μια ιδέα του πώς παίζεται το παιχνίδι στην απέναντι μεριά του Ατλαντικού (κάπου στη μέση της σελίδας ξεκινάει η αναφορά στα εγχώρια λαμόγια τα οποία εμπιστεύτηκε με την ψήφο του ο αμερικανικός λαός).
Το θέμα μας σήμερα είναι το νερό. Αυτό που πίνουμε, αυτό με το οποίο πλένουμε και πλενόμαστε. Αυτό που κάποτε ήταν πηγή ζωής. Σήμερα εξακολουθεί να είναι πηγή ζωής, αλλά ταυτόχρονα είναι πια και πηγή ασθένειας, θανάτου. Συνωμοσιολογία; Είναι πολλά τα στοιχεία, για να αμφισβητηθούν. Γιατροί του ΕΣΥ, ειδικοί επί της δημόσιας υγείας, και πανεπιστημιακοί ερευνητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Έχω συγκεντρώσει εδώ μελέτες και δημοσιεύματα που τεκμηριώνουν τον κίνδυνο. Από την άλλη μεριά, η ΕΥΔΑΠ και η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας εκπέμπουν καθησυχαστικά μηνύματα. Παραθέτω και μερικές δικές τους ανακοινώσεις. Ο κάθε αναγνώστης θα επιλέξει αυτούς που τον πείθουν και αυτούς θα εμπιστευτεί. Ο κάθε αναγνώστης θα επιλέξει πώς θα διαχειριστεί τις υπάρχουσες δυνατότητες με τον καλύτερο τρόπο, με σκοπό την υγεία και τη μακροζωία. Θα ήθελα μόνο να μπορούσα να μπω στα σπίτια αυτών των κατευναστών της δημόσιας ανησυχίας (της όποιας), αυτών των γητευτών της κοινής γνώμης, των συντηρητών της αυτοματικής μας εμπιστοσύνης, και να δω από πού πίνουν νερό. Από τη βρύση και αφιλτράριστο;
Πριν σερβίρουμε το κυρίως πιάτο, να πούμε, για ορεκτικό, ότι δεν υπάρχουν ασφαλή όρια κάτω από τα οποία η συγκέντρωση μιας τοξικής ουσίας σταματά να αποτελεί κίνδυνο για την υγεία των ανθρώπων.
Ακολουθούν δημοσιεύματα με στοιχεία ανησυχητικά έως ανατριχιαστικά για το νερό που εμπιστευόμαστε (;). Σας προτρέπω να τα διαβάσετε όλα. Θα χρειαστεί να αφιερώσετε λίγο χρόνο παραπάνω, αλλά αφενός έχουν ενδιαφέρον και αφετέρου αφορούν την υγεία μας, τη ζωή μας (και των παιδιών μας). Ίσως κάποιοι να θεωρήσουν υπερβολικά αυτά τα σήματα κινδύνου και να τα απορρίψουν ως αδιανόητα. Αλλά νομίζω ότι όλοι το χρωστάνε στον εαυτό τους να έχουν υπόψη τους τα δεδομένα και να επιλέξουν συνειδητά ποιους θα εμπιστευτούν.
Πορίσματα που αφορούν την ελληνική επικράτεια
"Οι βρύσες μας βγάζουν νερό με δηλητήρια" (Ελευθεροτυπία, 29/5/2006)
"Πίνουμε μικρόβια και τοξικές ουσίες" (Το Βήμα, 13/10/2007)
"Διαβρωμένοι σωλήνες σερβίρουν αμίαντο σε όλη την Ελλάδα" (Έθνος, 10/12/2006)
"Βρώμικο νερό, μολυσμένα τρόφιμα" (Το Βήμα, 13/11/2007)
Τοπικά προβλήματα
"Οι βρύσες στα Οινόφυτα στάζουν εξασθενές χρώμιο" (Καθημερινή, 16/3/2008). Για να δώσουμε και μία κινηματογραφική εσάνς στο άρθρο θυμίζουμε ότι το εξασθενές χρώμιο είναι το στοιχείο που είχε μολύνει το νερό της πόλης Χίνκλεϊ των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα ο καρκίνος να θερίζει τον πληθυσμό, μέχρι που εμφανίστηκε η Έριν Μπρόκοβιτς (όχι η Τζούλια Ρόμπερτς, η πραγματική) και το έβαλε πείσμα να αποδοθούν ευθύνες στα λαμόγια. Το αποτέλεσμα: η ένοχος εταιρία κατέβαλε αποζημίωση 333 εκατομμυρίων δολαρίων, τη μεγαλύτερη στη μέχρι τότε (1996) δικαστική ιστορία των ΗΠΑ (λεπτομέρειες εδώ).
"SOS εκπέμπει το ΑΠΘ για Νέστο, Αξιό και Αλιάκμονα" (tvxs, 9/1/2009)
"Μολυσμένο νερό στις βρύσες χιλιάδων νοικοκυριών" (Έθνος, 2/1/2009)
Ο αντίλογος
"Αθλιότητα οι φήμες για το νερό της ΕΥΔΑΠ" (ΕΥΔΑΠ, 6/3/2008)
"Ασφαλές το νερό που πίνουμε" (Ελευθεροτυπία, 6/6/2006)
"Η ΕΥΔΑΠ πίνει νερό... στην υγειά μας" (Καθημερινή, 30/5/2006)
Δε βλάπτει μόνο το νερό που πίνουμε
Προφανώς, δεν αρκεί να μην πίνουμε νερό από τη βρύση, δεν πρέπει ούτε να μαγειρεύουμε με αυτό. Ακόμα καλύτερο θα ήταν να μην πλένουμε τα φρούτα, τα λαχανικά ή τα πιάτα με αυτό.
Οι συνέπειες στην υγεία μας από την κολύμβηση σε χλωριωμένο νερό. (Ο διάσημος Αυστριακός καθηγητής Οικολογικής Χημείας και Γεωχημείας, δρ. Ότο Χούτσινγκερ είχε πει πριν από χρόνια: "Ο Θεός δημιούργησε 91 στοιχεία, ο άνθρωπος 15 και ο διάβολος μόνο ένα, το χλώριο". Αναρωτιέμαι πόσο ασφαλής είναι η χρήση χλωρίνης για την οικιακή καθαριότητα.)
Πιθανές λύσεις
(κατά την άποψη του Ρομπέν, που δεν είναι ειδικός και, ως εκ τούτου, διατηρεί κάθε επιφύλαξη)
Σύμφωνα και με τις δηλώσεις του προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Ιατρών Δημόσιας Υγείας του ΕΣΥ, Γιάννη Τσαντίρη, μια λύση είναι η χρήση ειδικών φίλτρων. Ένα αποτελεσματικό φίλτρο θα πρέπει να διαθέτει ενεργό άνθρακα, για την απομάκρυνση των ανόργανων ρύπων (π.χ. χλώριο, μόλυβδος), ΚΑΙ λυχνία υπεριώδους ακτινοβολίας, για την καταστροφή των μικροοργανισμών (π.χ. βακτηρίδια, ιοί).
Τα εμφιαλωμένα είναι μια λύση υπό 3 προϋποθέσεις: 1. Το νερό να προέρχεται όντως από την πηγή που αναγράφεται. 2. Η πηγή αυτή να ελέγχεται τακτικά. 3. Να μην έχει περάσει πολύς καιρός από την εμφιάλωση (ιδανικά, όχι πάνω από μήνας).
Περαιτέρω μελέτη
"Consider The Source: Farm Runoff, Chlorination Byproducts And Human Health" (Κάπου εδώ μέσα λέει: "At least 25 major epidemiological studies collectively provide strong evidence of elevated rates of multiple internal human cancers from chlorinated tap water".)
Volatile halogenated organics in the water supply system in Athens, Greece
Γνωρίστε μερικά από τα "κακά παιδιά":
Τριχλωρομεθάνια
Εξασθενές χρώμιο
Μόλυβδος
Αμίαντος
Άντε, στην υγειά μας!
Ρομπέν
3 σχόλια:
Δεν πίνεται, ανακοίνωσαν τα μαζικά μέσα ενημέρωσης, το νερό του Βόλου (κάτι που θα ισχύει τουλάχιστον για κάποια χρόνια), αλλά πολύς κόσμος εξακολουθεί να πίνει νερό από τις βρύσες. Άλλοι, όπως κι εγώ, γεμίζουν το σπίτι τους με εξάδες αμφίβολης ποιότητας εμφιαλωμένου νερού (άλλες αναγράφουν πως περιέχουν νερό επιτραπέζιο, άλλες φέρουν ονομασίες τελείως παραπλανητικές ως προς την τοποθεσία της πηγής, άλλες ανήκουν σε περισσότερο εγγυημένες εταιρίες εμφιάλωσης αλλά το κόστος π.χ. για την καθημερινή πλήρη ικανοποίηση των αναγκών μιας οικογένειας καθίσταται σχεδόν απαγορευτικό), εξάδες που προμηθεύονται από αμφίβολης ποιότητας σούπερ-μάρκετς (καταστήματα που δεν φροντίζουν για την καθαριότητά τους και τη σωστή λειτουργία των ψυγείων τους, πόσο καλά άραγε τηρούν τις προδιαγραφές ασφαλούς μεταφοράς και φύλαξης τεράστιων ποσοτήτων εμφιαλωμένου νερού), παράγοντας έναν τεράστιο όγκο απορριμμάτων πλαστικού ο οποίος, από όσο γνωρίζω και ίσως κάνω λάθος, ελάχιστα αξιοποιείται ως υλικό ανακυκλώσιμο στη χώρα μας (δεδομένου του κοστοβόρου διαχωρισμού των διαφόρων τύπων πλαστικού που απαιτείται). Μα, επιτέλους, για τον καφέ που μου σερβίρουν στα κυλικεία και τα καφέ, για τα φαγητά που παραγγέλνω στις ταβέρνες και τα εστιατόρια τι νερό χρησιμοποιείται;
Κανείς δεν εμπιστεύεται συνειδητά νομίζω κανέναν, αλλά είτε από το φόβο της υποχονδριότητας είτε εν τέλει εξαιτίας μιας περίεργης συνείδησης κλίμακας ("αφού καταπίνω σοβαρότερες ασυνέπειες - την κάμηλο- , σ' αυτήν θα κολλήσω - στον κώνωπα;") επιλέγει να προσποιείται πως εμπιστεύεται. Στο κάτω κάτω, διαφορετικά, θα έπρεπε κάτι να κάνει, να κινητοποιηθεί, να δυσκολευτεί, να αφήσει τη βολή του.
Σωστά τα λες.
Τα εμφιαλωμένα είναι ένα στοίχημα. Σίγουρα δεν επιλέγεις "επιτραπέζιο", γιατί αυτό είναι νερό βρύσης μέσα σε μπουκάλι. Αλλά όλα τα εμφιαλωμένα συνεπάγονται κόστος, ταλαιπωρία και περιβαλλοντική επιβάρυνση. Ένα πιστοποιημένο φίλτρο είναι ίσως η πιο σίγουρη, οικολογική και βολική λύση. Μεσομακροπρόθεσμα και η πιο οικονομική.
Στον καφέ και στα φαγητά που παραγγέλνουμε έξω χρησιμοποιείται σαφώς γνήσιο, ανόθευτο νερό βρύσης. Τίποτα δεν μπορείς να κάνεις γι' αυτό, εκτός από το να μην τρως και πίνεις έξω. Αλλά άν δεν είσαι τύπος που τρώει και πίνει καθημερινά έξω, αποδέχεσαι αυτήν την επιβάρυνση ως αμελητέα, αν για τα καθημερινά έχεις μεριμνήσει.
Έχεις δίκιο σε όσα λες στην τελευταία παράγραφο. Είναι πιο βολικό να προσποιηθείς ότι τα προβλήματα δεν υπάρχουν. Έτσι μπορείς να ζεις σε μια θαυμάσια νιρβάνα. Μέχρι να σου χτυπήσει την πόρτα το απότοκο της εθελοτυφλίας. Τότε θα πληρώσεις με τόκους.
Τελικά, το τι θα κάνεις είναι συνάρτηση της γενικότερης στάσης ζωής που έχεις υιοθετήσει. Αν το βλέπεις ότι μαίνεται πόλεμος (φυσικός, πολιτικός, οικονομικός, θρησκευτικός, ιδεολογικός, πνευματικός), τότε παίρνεις θέση στο καθετί - και στην κάμηλο και στον κώνωπα. Αν, αντίθετα, βλέπεις γύρω σου ειρήνη, λουλουδάκια και πουλάκια, σου φαίνεται κομμάτι άκομψο να χαλάσεις το κάδρο με ανησυχίες και δράσεις και αντιδράσεις.
Και όταν μιλάω για πόλεμο, δεν κάνω σχήμα λόγου. Υπάρχουν νεκροί. Το ότι δεν πέφτουν από πυροβόλα όπλα, δεν αλλάζει τίποτα επί της ουσίας. Το ότι ο εχθρός δεν είναι μουτζαχεντίν, αλλά γραβατωμένα στελέχη επιχειρήσεων και πουλημένοι πολιτικοί, επίσης δεν αλλάζει τίποτα επί της ουσίας. Πόλεμος πάντα υπήρχε και πάντα θα υπάρχει. Η ευχή "επί γης ειρήνη" και οι όποιες ευχές για ειρήνη, δεν έχουν κανένα σοβαρό περιεχόμενο, αν με αυτές εννοούμε ειρήνη μεταξύ των κρατών, μεταξύ των επιχειρήσεων ή μεταξύ των πεθερών. Έχουν νόημα μόνο όταν εννοούμε εσωτερική ειρήνη. Σαλόμ εύχονταν οι Εβραίοι, που σημαίνει: περικυκλωμένος από τους εχθρούς σου, να παραμένεις ατάραχος. Γι' αυτήν την ειρήνη μιλάμε.
Η ευχή είναι λοιπόν, Σαλόμ. Η οποία εμπεριέχει καταστατικά την αφετηριακή πραγματικότητα του πολέμου, ότι μας έχουν κυκλώσει οι οχτροί, αλλά παραπέμπει στην εναντιωματική στάση (στο παρ' όλα αυτά) της εσωτερικής ειρήνης. Η οποία είναι απαραίτητη για την επιβίωση. Διαφορετικά, με όλα όσα συμβαίνουν, θα τα τινάξουμε από άγχος.
To βέβαιο είναι ότι δεν μπορούμε να ζούμε σε συνθήκες διαρκούς άμυνας ή διαρκούς επίθεσης (οι οποίες από κάποια άποψη είναι όμοιες, προκαλώντας παρόμοια φθορά στον ψυχισμό μας). Πολλοί από εμάς εξακολουθούν να ερμηνεύουν κατ΄αυτόν τον τρόπο την αναγνώριση του προβλήματος. Η εσωτερική ηρεμία εμφανίζεται σε μια ασπρόμαυρη προοπτική: δεν μπορεί να επιτευχθεί εάν δεν αλλάξουν όλες οι εξωτερικές συνθήκες που την καθιστούν σήμερα αδύνατη- αφού δεν πρόκειται να αλλάξουν (μηδενισμός)- αφού δεν υπάρχει πρόταση - αφου δεν υπάρχει συμφωνία - αφού δεν υπάρχει ουσιώδης δράση - δεν υπάρχει εσωτερική γαλήνη. Και κυκλωτικά: αφού δεν υπάρχει εσωτερική γαλήνη, δεν υπάρχει εσωτερική ύπαρξη - δεν υπάρχει η δύναμη που θα ήθελε να αλλάξει την πραγματικότητα του κόσμου - δεν υπάρχει ελπίδα να αλλάξει τίποτα και κανείς (παραίτηση). Αλλά η έννοια της εσωτερικής γαλήνης πρέπει να κατανοηθεί όχι όπως μια ευτυχία εργαστηρίου, κυκλωμένη από ελεγχόμενες ιδανικές συνθήκες, αλλά ως διαδικασία ενεργητική και παρωθητική και ως μέτρο. Καθένας από εμάς πιθανότατα διαθέτει το δικό του μέτρο που ορίζει το βαθμό της εγρήγορσης που οριακά του επιτρέπει να συνθέτει τη ζωή πάνω στην κλίμακα των αντιθέσεων.
Δημοσίευση σχολίου