Κυριακή 27 Δεκεμβρίου 2009

Μια άσπρη μέρα

.
Άλλο ένα έτος φεύγει κι είμαστε ακόμα εδώ. Εδώ, επί Γης. Και εδώ, στο blog. Εγώ εξακολουθώ να γράφω κι εσείς να διαβάζετε.

Κάποιοι αναγνώστες μού έχουν επισημάνει ότι συνήθως γράφω για τα κακώς κείμενα, για τα σκούρα. Υπάρχουν και τα λευκά, λένε. Θα μπορούσα να ασχοληθώ περισσότερο με κείνα.

Σωστά. Θα μπορούσα. Αλλά δεν μου βγαίνει. Είμαι τύπος πολεμικός. Διαμαρτυρόμενος. Πρόκληση για μένα είναι το παράλογο, το άδικο, το κακό. Όπου το εντοπίζω, θέλω να το σχολιάσω. Είναι η φύση μου τέτοια. Είμαι ο Ρομπέν των Κυριακών. Ο Παραμυθάς γράφει σε άλλο blog.

Αυτό δεν σημαίνει πως όλα είναι σκούρα. Υπάρχουν και παρηγοριές:

- Δυο-τρεις άνθρωποι που είναι και θα είναι πάντα δίπλα σου (ακόμα και αν τοπολογικά είναι μακριά).

- Τα αναρίθμητα βιβλία – η άπειρη γνώση.

- Η κίνηση.

- Η φύση και η ικανότητά της να σε εκπλήσσει.

- Το πάντα ανοιχτό μεταφυσικό ενδεχόμενο.

- Ένα πιάτο νόστιμο φαγητό και ένα ποτήρι καλό κρασί.

Ορίστε. Άσπρισε ο τόπος. Χείμαρροι αισιοδοξίας. Αύριο ξημερώνει μια υπέροχη μέρα (γίναμε και μετεωρολόγοι τώρα).

Την ερχόμενη Κυριακή επιστρέφουμε στο γνωστό ύφος.

Ρομπέν


ΥΓ: Στην αριστερή στήλη έχω προσθέσει δυναμική λίστα με αξιόλογα κείμενα που συναντώ στον ιστοχώρο, υπό τον τίτλο «Σταχυολογώ», καθώς και τη δυνατότητα αναζήτησης κειμένων σ’ αυτό εδώ το ιστολόγιο με τη βοήθεια λέξεων-κλειδιών, υπό τον τίτλο «Αναζητώ». Επίσης, στη βάση της σελίδας, καινούριο βίντεο.

Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2009

Ο Ασωπός εκπέμπει SOS (the trailer)

.
Έξυπνο και εύστοχο το εύρημα στο τέλος. Προσθέστε (embed) το trailer σε ιστοσελίδες, ιστολόγια, ιστοτιδήποτε!

Χρόνια ενσυνείδητα!


Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2009

Follow the money

.
Ας κάνουμε, για χάρη της συζήτησης, μερικές απλόχερες, αβέρτες παραδοχές. Δεχόμαστε ότι η νέα γρίπη είναι, για τον έναν ή τον άλλο λόγο, εξαιρετικά επικίνδυνη, μακράν πιο επικίνδυνη από την κοινή γρίπη, σωστό θανατικό. Δεχόμαστε ότι η πανδημία είναι ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός. Δεχόμαστε τέλος – διάολε, ας το γλεντήσουμε – ότι τα εμβόλια που προσφέρονται προφυλάσσουν 100% από τη γρίπη και έχουν μηδενικές παρενέργειες, τα εμβόλια είναι ό,τι πιο αθώο υπάρχει (είπαμε, ας το γλεντήσουμε!).

Κατόπιν αυτών των παραδοχών, απελεύθεροι από καχυποψίες και συνωμοσιολογικά άγχη, ας εξετάσουμε τα φαινόμενα με απαθή ψυχραιμία, από αμιγώς πολιτική σκοπιά (είπαμε, το ιατρικό μέρος το έχουμε λύσει).

Το φαινόμενο που εντοπίζουμε είναι η πρεμούρα των αρμοδίων για τον εμβολιασμό των μαζών. Ανησυχεί και κόπτεται η Υπουργός Υγείας, κυρία Ξενογιαννακοπούλου, για το χαμηλό ποσοστό των Ελλαδιτών εμβολιασθέντων. Ρίγη συγκίνησης μας διαπερνούν. Τόσο καλή κυρία αυτή η Ξενογιαννακοπούλου!

Συνεχίζοντας ψύχραιμοι την ανάλυσή μας, αναρωτιόμαστε: αυτή η γρίπη είναι το μοναδικό ή το μείζον πρόβλημα που απειλεί την ύπαρξή μας; Πολύ το γενικεύεις, θα μου πείτε. Δεκτόν. Άντε, να το περιορίσω: Αυτή η γρίπη είναι το μοναδικό ή το μείζον πρόβλημα που απειλεί την υγεία μας; Γιατί η ταπεινότητά μου αυτή την εντύπωση αποκομίζει. Τόσος ζήλος από τη μεριά του Υπουργείου Υγείας και τέτοια εξαντλητική αναφορά από τα ΜΜΕ (ξέρουμε ανά πάσα στιγμή πόσοι έχουν υποκύψει από τη νόσο, την ηλικία τους, αν είχαν υποκείμενο νόσημα και σε ποια εντατική εξέπνευσαν) σε αυτό το συμπέρασμα παραπέμπουν.

Ψύχραιμοι πάντα, ας θέσουμε και μερικά ερωτήματα:

1. Η υπερκατανάλωση φαρμάκων από τον ελληνικό πληθυσμό δεν είναι μείζον κι επείγον πρόβλημα; Το γεγονός ότι οι Έλληνες είναι πρώτοι στην κατανάλωση αντιβιοτικών στην Ευρώπη δεν είναι μείζον κι επείγον πρόβλημα; Γιατί δεν θίγεται καθημερινά; Γιατί δεν διενεργούνται εκστρατείες ενημέρωσης; Γιατί δεν προβάλλονται από τα ΜΜΕ οι συχνοί θάνατοι από λοιμώξεις στις εντατικές, εξαιτίας ανθεκτικότατων στελεχών μικροβίων και βακτηρίων, που δεν τα πιάνει πια κανένα αντιβιοτικό, διότι έχουν εκτεθεί σε υπερδόσεις και εξελικτικά (δαρβινικά) έχουν προσαρμοστεί; Οι γιατροί που συνταγογραφούν τα αντιβιοτικά (αλλά και κάθε είδους φάρμακα) ωσάν να ήταν καραμέλες βουτύρου δεν έχουν πτυχίο Ιατρικής; Δεν έχουν δεσμευτεί με τον όρκο του Ιπποκράτη; Με βάση ποια λογική τους ίδιους αυτούς γιατρούς, που επιδεικνύουν τόση ανευθυνότητα σε αυτό το ζήτημα, να τους εμπιστευτούμε αβασάνιστα σε άλλα ζητήματα (π.χ. στο ζήτημα του εμβολιασμού);

2. Στα Οινόφυτα Βοιωτίας οι θάνατοι από καρκίνο εξαπλασιάστηκαν μέσα σε μία εικοσαετία (1989-2009), εξαιτίας του εξασθενούς χρωμίου και άλλων τοξικών και καρκινογόνων ουσιών που περιέχονται στα λύματα τα οποία αποβάλλουν στον ποταμό Ασωπό κατά χιλιάδες τόνους, ανενόχλητες, εκατοντάδες βιομηχανίες που λειτουργούν στον νομό χωρίς νόμιμες προδιαγραφές και με την ανοχή όλων των κυβερνήσεων και των τοπικών αρχών από το 1969. Πού είναι η ευαισθησία των υπουργών; Πού ο ζήλος των ΜΜΕ; Γιατί δεν σφυροκοπούν ανελέητα αυτό το πρόβλημα, όπως κάνουν με τη γρίπη; Γιατί επί δεκαετίες τώρα δεν έχει δοθεί λύση; Γιατί ανθρώπινες υπάρξεις αρρωσταίνουν βαριά, τυραννιούνται και πεθαίνουν, πληθυσμοί ολόκληροι ζουν υπό καθεστώς τρόμου, και το ζήτημα δεν παίρνει διαστάσεις εθνικού επείγοντος; Πού στο κέρατο κρύβονται όλοι οι παραθυρικοί παρλαπίπες που μας τα έχουν ζαλίσει με τον Η1Ν1; Σε ποια νιρβάνα αναπαύονται κυβερνητικοί παράγοντες και ιατρικές αυθεντίες από το Χάρβαρντ ή όπου επί Γης, και δεν εξαπολύουν πύρινους μύδρους κατά αυτής της εγκληματικής ολιγωρίας του ελληνικού κράτους; Μάλιστα, όχι μόνο το πρόβλημα δεν εξαλείφεται στην πηγή του, αλλά μαθαίνουμε ότι συστηματικά μεταφέρεται και σε άλλα μέρη. Μιλάμε, κυριολεκτικά, για μετάσταση του καρκινώματος.

3. Ανάλογοι κίνδυνοι για την υγεία των κατοίκων και ανάλογες ευθύνες προκύπτουν και από τη λειτουργία των μεταλλείων χρυσού στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής, λόγω της χρήσης κυανίου για τον διαχωρισμό του χρυσού. Οι φιλεύσπλαχνοι άρχοντές μας φαίνεται ότι έχουν δρομολογήσει την εντατικοποίηση της εξόρυξης σε βαθμό που θα μεταβάλει τη Χαλκιδική σε κρανίου τόπο. Ομοίως κι εδώ, ελάχιστες και σποραδικές οι φωνές που καταδεικνύουν το μέγεθος της απειλής, που κατονομάζουν το συντελεσθέν και συντελούμενο περιβαλλοντικό και οικονομικό έγκλημα. Ένα έγκλημα που ήδη έχει βαριές συνέπειες στην υγεία των κατοίκων και θα έχει ανυπολόγιστα βαρύτερες, αν επιτραπεί η εντατικοποίηση της εκμετάλλευσης. Σιγή κι εδώ. Τίποτα το επείγον. Τίποτα το έκτακτο. Όλα βαίνουν καλώς. Ησυχία στο μέτωπο. Γιατί; Γιατί μεριάζουν οι άρχοντες, γιατί σιωπούν οι κράχτες;

Χωρίς δυσκολία θα μπορούσα να συνεχίσω τη λίστα και να γεμίσω πολλές σελίδες. Αλλά νομίζω ότι οι αναφορές αυτές αρκούν ως ενδεικτικά παραδείγματα.

Και τώρα απόπειρα απάντησης στα παραπάνω ερωτήματα: Follow the money. Έτσι, λιτά κι αμερικάνικα. Κυνικά. Σε όποια περίπτωση (όπως αυτή της γρίπης) οι επιστημονικές γνωματεύσεις συμπλέουν με τη ροή του χρήματος, δηλαδή με τα μεγάλα συμφέροντα, ανασύρονται, προβάλλονται, διασαλπίζονται με εξουθενωτική συχνότητα και ένταση, μέχρι που να διαποτιστεί η συνείδηση του βομβαρδιζόμενου υποκειμένου, να κουρελιαστεί το ηθικό του, να καμφθούν οι όποιες αντιστάσεις του. Σε κάθε αντίθετη περίπτωση (όπου οι επιστημονικές γνωματεύσεις πάνε κόντρα στη ροή του χρήματος, δηλαδή στα μεγάλα συμφέροντα) είτε μένουν στην αφάνεια είτε παρουσιάζονται ως αυθαίρετες υπερβολές, μονομερείς αναχρονισμοί, γραφικότητες παλαιοημερολογιτών που αντιμάχονται την οικονομική πρόοδο και την ευημερία του τόπου. Το πάγιο μοτίβο σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η αποσιώπηση. Μη μιλήσει κανείς, και το οποιοδήποτε έγκλημα θα βρει δρόμο για να διαβεί. Έστω και υπογείως. (Την τελευταία μέρα πριν την αλλαγή της κυβέρνησης υπέγραψε ο απερχόμενος Υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Σουφλιάς την «Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίμηση/Αξιολόγηση» του «Επενδυτικού Σχεδίου Ανάπτυξης των Μεταλλείων Κασσάνδρας» από την ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ. Γιατί την τελευταία μέρα; Αυτό το ερώτημα, μόνο του αυτό, αρκεί για να ισοπεδώσει την αξιοπιστία προσώπων και μηχανισμών. Εξάλλου, το επόμενο πρωί – και κάθε πρωί εφεξής – θα έπρεπε να βουίξουν οι τηλεοράσεις και οι εφημερίδες γι’ αυτήν την τουλάχιστον ύποπτη κίνηση, να διαπομπεύσουν τον δράστη, να γνωστοποιήσουν σε κάθε Έλληνα και με κάθε λεπτομέρεια το τι σχεδιάζεται για τη Χαλκιδική, να καλέσουν τον λαό σε εγρήγορση, σε κριτική στάση απέναντι σε ένα θέμα εθνικής σημασίας – παραχώρηση ελληνικού εδάφους σε ξένη εταιρία προς εκμετάλλευση. Όχι μόνο δεν βούιξαν, αλλά ψάξτε στο google να βρείτε καμιά αναφορά του γεγονότος στον Τύπο κι αν βρείτε γράψτε μου. Φυσικά, είναι αναρίθμητες οι παρόμοιες αποφάσεις της τελευταίας μέρας.)

Συμπέρασμα: Το σύστημα (κυβερνήσεις, τοπικές αρχές, ΜΜΕ, επιστημονικές αυθεντίες) είναι πια εντελώς αναξιόπιστο. Αν όχι και επικίνδυνο. Πυξίδα τους είναι το κέρδος, η αναρρίχηση, οι ατομικές και κλαδικές επιδιώξεις. Μέθοδός τους η υποταγή, η συμμόρφωση με τις επιταγές των ισχυρών, η ομογενοποίηση, η κατασίγαση ή η περιθωριοποίηση κάθε φωνής αμφισβήτησης, ο τρόμος, ο σκοταδισμός, ο χειρισμός, ο εξανδραποδισμός. Είναι απολύτως βέβαιο: το σύστημα δεν δίνει δεκάρα τσακιστή για σένα και για μένα. Είμαστε μόνοι μας.

Υπό το φως αυτού του συμπεράσματος τίθεται εν αμφιβόλω η αρχική μας παραδοχή περί δριμύτητας της γρίπης και ασφάλειας του εμβολίου. Διότι τόσο η δριμύτητα όσο και η ασφάλεια είναι πιστοποιήσεις και διασαλπίσεις από ένα σύστημα που τελικώς το κρίναμε αναξιόπιστο. Ούτως εχόντων των πραγμάτων, δεν μπορώ, με τα φτωχά δεδομένα και τη φτωχή μου κρίση, να αποκλείσω καμία από τις δύο εκδοχές: Ναι, μπορεί η τρέχουσα επιδημία γρίπης να είναι εξόχως δριμεία και το εμβόλιο σχετικά ασφαλές, δηλαδή σχετικά συμφέρον (μικρότεροι οι κίνδυνοι του εμβολιασμού από τους κινδύνους του μη εμβολιασμού). Και, ναι, μπορεί η ιστορία του Η1Ν1 να είναι ένα στημένο επικοινωνιακό παιχνίδι και το εμβόλιο να έχει διόλου συμφέρουσες βραχυπρόθεσμες ή μακροπρόθεσμες συνέπειες. Με ζωντανό το ανακλαστικό αντίδρασης στην επιθετική ιδιοτέλεια, διατηρώ το δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής. Ειδικά δε, στον τρόπο που θα ψοφήσω.

Ρομπέν

Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2009

Hannibal ante portas

.
Όλα δείχνουν ότι ο Ελληνισμός βρίσκεται μπροστά σε μια κρίσιμη καμπή της Ιστορίας του. Πολλά μεγέθη έχουν πάρει ή τείνουν να πάρουν οριακές τιμές και οι πιέσεις που ασκούν στους όρους επιβίωσης είναι συνθλιπτικές.

Η σοβαρότητα μιας κατάστασης σπανίως γίνεται ευρέως αντιληπτή σε πραγματικό χρόνο, δηλαδή στο παρόν. Οι λαοί κατανοούν τα μεγάλα και τα σπουδαία αποκλειστικά ως ιστορικές αναφορές σε γεγονότα του παρελθόντος. Το παρόν είναι εξαιρετικά πολύπλοκο σε σχέση με τον χρόνο προσπέλασής του για να κατανοηθεί επαρκώς από τον μη ειδικό – από τον μέσο βιοπαλαιστή ή φοιτητή. Είναι απελπιστικά δυσδιάκριτη – συχνά εσκεμμένως συγκαλυμμένη – η ύφανση πολλών μικρών, φαινομενικά σκόρπιων και ανεξάρτητων ενεργημάτων σε έναν λειτουργικό ιστό. Ακόμα πιο δυσδιάκριτες, αν όχι εντελώς αόρατες και απρόβλεπτες, οι συνέπειες του ιστού στο μέλλον (που από τη φύση του είναι ούτως ή άλλως ακαθόριστο).

Απόπειρα απογραφής των δυνάμεων που σήμερα πολιορκούν τον Ελληνισμό, αφενός ως πρόταση πολιτισμού και αφετέρου ως εθνική-ιστορική υπόσταση: πολιτική κατάρρευση, οικονομική χρεοκοπία, αλυτρωτισμός των γειτόνων, πολιτισμικό κώμα, πνευματική ένδεια, ιστορικός απορφανισμός, απουσία παιδείας, γενικός σκοταδισμός και παντοειδής διχασμός. Δεν είναι ένα και δύο τα δεινά, ούτε είναι ανεξάρτητα μεταξύ τους: το ένα θρέφει και αναπαράγει το άλλο, σε αέναο φαύλο κύκλο. Για την ακρίβεια, εφόσον πρόκειται για πολυδιάστατο και πολυπαραμετρικό κακό, πιο κατάλληλη γεωμετρική παράσταση είναι η φαύλη σφαίρα: αναρίθμητοι φαύλοι κύκλοι που τέμνονται στους πόλους της σφαίρας – κόμβους απελεύθερης κυκλοφορίας της φαυλότητας (απελεύθερης: από τη στενότητα της γραμμής, στην άπλα της επιφάνειας).

Με τον Αννίβα προ των πυλών, να εκλάβουμε ως πολιτικό τρικ ή ως σειρήνα συναγερμού την καινοφανή (;) φιλολογία περί απειλής της εθνικής κυριαρχίας; («Απειλή για την εθνική κυριαρχία το δημοσιονομικό αδιέξοδο».) Τα λένε για να μας τρομάξουν (ώστε να καταπιούμε αδιαμαρτύρητα τα όποια μέτρα σωτηρίας) ή για να μας προετοιμάσουν (ώστε να δεχτούμε αμαχητί τη συρρίκνωση, ίσως τον αφανισμό); Ο Χρήστος Γιανναράς είχε προειδοποιήσει για ένα τέτοιο ενδεχόμενο εδαφικής συρρίκνωσης (επιφυλλίδες στην Καθημερινή: «Μηδέν στο πηλήκιο»!, στις 27-09-09, και Η «δουλική φύση» του δανειολήπτη , στις 01-11-09). Αλλά τι ξέρει κι αυτός; Ένας γραφικός εθνικιστής είναι.

Το μείζον ζητούμενο τώρα είναι: Τι κάνουμε από δω και πέρα; Πολύ φοβάμαι ότι ο αγώνας είναι τόσο άνισος, ώστε δεν αφήνει κανένα περιθώριο ελπίδας για νίκη. Όταν ο Αννίβας είναι προ των πυλών, είναι πολύ αργά για να σωθεί η ανοχύρωτη πόλη ως σύνολο. Για κάτι τέτοιο θα απαιτούνταν γραμμές άμυνας, υποδομές, σχέδια δράσης, αξιόμαχος στρατός, ετοιμότητα των μηχανισμών, ομόνοια των πολιτών, πνεύμα ηρωισμού και αυτοθυσίας – κοντολογίς, μακροχρόνια προπαρασκευή. Όταν όλα αυτά απουσιάζουν, το μόνο κέλευσμα που ίσως έχει νόημα είναι το «ο σώζων εαυτώ σωθήτω!».

Μήπως ήρθε η ώρα να δεχτούμε το τέλος του Ελληνισμού, ως εθνικής-ιστορικής υπόστασης; Και να εστιάσουμε την προσοχή μας στη διάσωση του Ελληνισμού ως πρότασης πολιτισμού; Γιατί, ως πρόταση πολιτισμού ο Ελληνισμός θα συνεχίσει να υπάρχει, ακόμα και στο πλαίσιο μιας νέο-οθωμανικής αυτοκρατορίας ή ενός αμερικανικού προτεκτοράτου ή οποιουδήποτε άλλου γεωπολιτικού μορφώματος, όσο υπάρχει έστω και ένας Γιανναράς ή ένας Ζουράρις, φορέας και θεματοφύλακας της πρότασης. Ενώ για τη διατήρηση της εθνικής-ιστορικής υπόστασης του Ελληνισμού, δηλαδή ενός έθνους-κράτους, υπάρχουν άλλες αναγκαίες συνθήκες, οι οποίες έχουν πάψει εδώ και πολλά χρόνια να ικανοποιούνται.

Σε περίπτωση που αποδειχτεί ότι το Έθνος έχει πεθάνει, τότε, αν και όταν συνειδητοποιήσουμε την απώλεια, θα βρεθούμε μπροστά στα πέντε στάδια του πένθους: άρνηση, οργή, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη, αποδοχή. Γονιμότητα ανεύρεσης νέων δρόμων εντοπίζεται μόνο στο τελευταίο.

Ρομπέν

Κυριακή 6 Δεκεμβρίου 2009

Το κακό έχει τόση δύναμη, όση εμείς του προσφέρουμε

.
Όλοι οι πατέρες της Εκκλησίας συνιστούν ταπεινότητα. Μπορεί να κάνω λάθος, αλλά έχω την εντύπωση ότι η ταπεινότητα λογαριάζεται ως μέγιστη αρετή.

Ο τόσος εκθειασμός της ταπεινότητας προκαλεί απορία σε κείνους που την κατανοούν σαν επιφανειακή μετριοφροσύνη. Θαρρούν ότι ταπεινότητα σημαίνει να μην ξιπάζεσαι, να αποφεύγεις ειλικρινώς την αυτοαναφορά, την αυτοπροβολή και τους επαίνους. Μα αυτά όλα είναι μόνο η επιφάνεια.

Στο βάθος, ταπεινότητα σημαίνει περιστολή και καταστολή (με απώτερο – αν και προδιαγεγραμμένα ανέφικτο – σκοπό τον εκμηδενισμό) του ιδίου θελήματος, των απόψεων και των επιθυμιών, των κινήσεων της ψυχής. Αυτό είναι κάτι διαφορετικό από την επιφανειακή μετριοφροσύνη. Όπου υπάρχει ταπεινότητα, δεν υπάρχει κάτι με το οποίο το κακό μπορεί να συνεργαστεί. Με το κακό απόν, το έδαφος προσφέρεται μόνο για αρετές.

Για να μη φτάσουμε στα άκρα, ένα πρώτο σκαλί ταπεινότητας είναι η τοποθέτηση των προσωπικών αναγκών όχι ψηλότερα από τις ανάγκες του συνόλου. Για παράδειγμα, το προσωπικό οικονομικό κέρδος δεν τοποθετείται ψηλότερα από την υγεία του φυσικού περιβάλλοντος.

Έστω με αυτόν τον βαθμό ταπεινότητας θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί ίσως και όλα τα εγκλήματα. Μια πολύ καλή βάση κοινωνικής συνύπαρξης θα είχε κατακτηθεί. Οι ανώτεροι βαθμοί ταπεινότητας θα έμεναν ως άθλημα για τους κυνηγούς της αγιότητας.

Η απουσία ταπεινότητας δεν σημαίνει μόνο διάθεση για ξιπασιά, αυτοαναφορά και αυτοπροβολή. Σημαίνει ισχυρό θέλημα, επιθυμίες ξέφραγες, φιλοδοξίες αχαλίνωτες. Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει έδαφος για να πατήσει το κακό, πιασίματα για να πιαστεί.

Όταν ακούω για ανθρώπους που έχουν πίσω τους αγώνες και θυσίες και κάποτε δικαιώνονται με ένα αξίωμα, με μια υψηλή θέση ευθύνης, χαίρομαι γι’ αυτή τη δικαίωση – προφανώς, την αξίζουν. Χαίρομαι, επίσης, γιατί γεννιέται μια ελπίδα για το καλό. Μα δεν μπορώ να κοιμηθώ ήσυχος, το κακό έχει άπειρα πλοκάμια. Εύχομαι ο δικαιωμένος να έχει ταπεινότητα. Γιατί, χωρίς ταπεινότητα, δεν θα είναι δύσκολο να πειστεί, με τη βοήθεια του χρόνου, των πειρασμών και των πιέσεων, ότι, μετά από τόσους αγώνες και τόσες θυσίες, έφτασε η ώρα και για κείνον (το αξίζει, το κέρδισε) να ξαποστάσει, να γευτεί καρπούς, να βαδίσει στην όχθη των ανθρώπων με όνομα, δύναμη κι επιλογές, μακριά από τη μιαρή κι ανυπόφορη πλέον όχθη της μεγάλης μάζας των ανώνυμων, αναλώσιμων και δίχως στον ήλιο μοίρα ανθρώπων.

Τη στιγμή που θα πειστεί, θα έχει χαθεί. Μαζί του και η ελπίδα.

Ρομπέν