.
Τα πιο καθοριστικά γεγονότα της ζωής ενός ανθρώπου είναι, προφανώς, δύο στιγμές, αυτή της έναρξης και αυτή του τέλους, η γέννηση και ο θάνατος.
Ενδιάμεσα εντοπίζονται μερικές δευτερεύουσας καθοριστικής σημασίας: η στιγμή της ισόβιας δέσμευσης με έναν άλλον άνθρωπο, η στιγμή της γέννησης του απογόνου, η στιγμή της απώλειας, η στιγμή μιας σημαντικής ανακάλυψης, ενδεχομένως του φωτισμού του νου από κάποια μεγάλη αλήθεια. Αυτές, πάνω-κάτω.
Μεταξύ των καθοριστικών στιγμών διάρκειες, συγκριτικά άχρωμες, επίπεδες, αδιάφορες. Στη ζωή της διάρκειας ανήκουν τα σχέδια, οι καριέρες, οι περιουσίες, τα σπίτια, τα αυτοκίνητα, οι διακοπές, τα ταξίδια, το στιλ, οι ποζάτες φωτογραφίες με γυαλιά ηλίου και άθραυστο ύφος αιώνιας ευτυχίας.
Η ζωή της διάρκειας εμπεριέχει όλη τη ματαιότητα του κόσμου τούτου. Η ζωή της διάρκειας είναι αέρας. Δεν έχει βάρος, μάζα, αντίσταση. Είναι ευάλωτη και εύπλαστη, πάντα ορθάνοιχτη στην ακύρωση, στην ανατροπή, στον επαναπροσδιορισμό, στη διαμόρφωση από μία καθοριστική στιγμή.
Με μία εξαίρεση. Η ζωή της διάρκειας αποκτά βάρος, περιεχόμενο, σύσταση παρόμοια με κείνη των στιγμών, έτσι ώστε να δένει σε μια συνέχεια μαζί τους, σε μία και μόνο μία περίπτωση: όταν η διάρκεια εννοείται και βιώνεται ως προπαρασκευή για τις καθοριστικές στιγμές.
Από τις καθοριστικές στιγμές η γέννηση είναι η μοναδική που δεν επιδέχεται συνειδητή προπαρασκευή.
Για τον γάμο, την τεκνογονία, την αλήθεια, την απώλεια, τον θάνατο η διάρκεια γίνεται είτε προετοιμασία και γέφυρα νοήματος είτε σπατάλη και κενό. Στη δεύτερη περίπτωση το Είναι οικειοποιείται τη διάρκεια με τρόπο που μαρτυρά ψευδαίσθηση απειρότητάς της. Ενώ η ουσία είναι στις στιγμές, αναζητείται στη διάρκεια ή καθόλου. Όταν το βάρος της ουσίας μιας στιγμής (μιας αλήθειας ή του θανάτου) σφηνώνεται στο λεπτοΰφαντο σώμα της διάρκειας, το Είναι βιώνει την αιφνίδια εμφάνισή της ουσίας ως βίαια εκρίζωση, αποκόλληση σάρκας, από το οικείο – ή, καλύτερα, από το οικειοποιημένο.
Η διάρκεια ως μέσο, ως προετοιμασία, είναι ίσως το νόημα της νήψεως, την οποία οι Ορθόδοξοι Πατέρες προτείνουν ως τρόπο ζωής.
Η διάρκεια ως μέσο, οι στιγμές ως σκοπός.
Τα πιο καθοριστικά γεγονότα της ζωής ενός ανθρώπου είναι, προφανώς, δύο στιγμές, αυτή της έναρξης και αυτή του τέλους, η γέννηση και ο θάνατος.
Ενδιάμεσα εντοπίζονται μερικές δευτερεύουσας καθοριστικής σημασίας: η στιγμή της ισόβιας δέσμευσης με έναν άλλον άνθρωπο, η στιγμή της γέννησης του απογόνου, η στιγμή της απώλειας, η στιγμή μιας σημαντικής ανακάλυψης, ενδεχομένως του φωτισμού του νου από κάποια μεγάλη αλήθεια. Αυτές, πάνω-κάτω.
Μεταξύ των καθοριστικών στιγμών διάρκειες, συγκριτικά άχρωμες, επίπεδες, αδιάφορες. Στη ζωή της διάρκειας ανήκουν τα σχέδια, οι καριέρες, οι περιουσίες, τα σπίτια, τα αυτοκίνητα, οι διακοπές, τα ταξίδια, το στιλ, οι ποζάτες φωτογραφίες με γυαλιά ηλίου και άθραυστο ύφος αιώνιας ευτυχίας.
Η ζωή της διάρκειας εμπεριέχει όλη τη ματαιότητα του κόσμου τούτου. Η ζωή της διάρκειας είναι αέρας. Δεν έχει βάρος, μάζα, αντίσταση. Είναι ευάλωτη και εύπλαστη, πάντα ορθάνοιχτη στην ακύρωση, στην ανατροπή, στον επαναπροσδιορισμό, στη διαμόρφωση από μία καθοριστική στιγμή.
Με μία εξαίρεση. Η ζωή της διάρκειας αποκτά βάρος, περιεχόμενο, σύσταση παρόμοια με κείνη των στιγμών, έτσι ώστε να δένει σε μια συνέχεια μαζί τους, σε μία και μόνο μία περίπτωση: όταν η διάρκεια εννοείται και βιώνεται ως προπαρασκευή για τις καθοριστικές στιγμές.
Από τις καθοριστικές στιγμές η γέννηση είναι η μοναδική που δεν επιδέχεται συνειδητή προπαρασκευή.
Για τον γάμο, την τεκνογονία, την αλήθεια, την απώλεια, τον θάνατο η διάρκεια γίνεται είτε προετοιμασία και γέφυρα νοήματος είτε σπατάλη και κενό. Στη δεύτερη περίπτωση το Είναι οικειοποιείται τη διάρκεια με τρόπο που μαρτυρά ψευδαίσθηση απειρότητάς της. Ενώ η ουσία είναι στις στιγμές, αναζητείται στη διάρκεια ή καθόλου. Όταν το βάρος της ουσίας μιας στιγμής (μιας αλήθειας ή του θανάτου) σφηνώνεται στο λεπτοΰφαντο σώμα της διάρκειας, το Είναι βιώνει την αιφνίδια εμφάνισή της ουσίας ως βίαια εκρίζωση, αποκόλληση σάρκας, από το οικείο – ή, καλύτερα, από το οικειοποιημένο.
Η διάρκεια ως μέσο, ως προετοιμασία, είναι ίσως το νόημα της νήψεως, την οποία οι Ορθόδοξοι Πατέρες προτείνουν ως τρόπο ζωής.
Η διάρκεια ως μέσο, οι στιγμές ως σκοπός.
Ρομπέν
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου