Τον παλιό καλό καιρό υπήρχε μια φυσική τάξη στα πράγματα. Έτσι μου λένε τουλάχιστον. Οι περισσότεροι άνθρωποι ήταν βιοπαλαιστές. Περίπου έντιμοι, είτε λόγω συνείδησης είτε επειδή δεν τους δίνονταν πολλές ευκαιρίες να εκτονώσουν τυχόν αρπαχτικά ορμέμφυτα. Ήγουν, οι πολλοί δούλευαν και ζούσαν τη φαμίλια. Αλλά υπήρχαν και λίγοι κατάπτυστοι, περιθωριακοί, άτιμοι που, αντί να δουλεύουν, έκλεβαν και την περνούσαν φίνα. Αυτούς τους έλεγαν κλέφτες. Με τέτοια σύσταση το σύστημα ισορροπούσε με την άνεση και τη χάρη που ισορροπεί μια πεταλούδα πάνω στο μπουγαδόσχοινο. Πολλοί παρήγαν, λίγοι κοπροσκύλιαζαν και παρασιτούσαν. Το σύστημα βαστούσε.
Σήμερα το σύστημα φαίνεται να παραπαίει. Η ισορροπία φαίνεται να χάνεται στο βάθος ενός σκοτεινού ορίζοντα. Όλα δείχνουν ότι βαδίζουμε προς ένα σημείο κατάρρευσης.
Αυτά τα βαρύγδουπα δεν είναι τίποτα παραπάνω από απλή αριθμητική. Διότι, κοίταξε: αν – πες – σε ένα χωριό ζουν δύο νοματαίοι και ο ένας καλλιεργεί, ενώ ο δεύτερος κλέβει από τον πρώτο, κουτσά στραβά επιβιώνουν και οι δύο. Αλλά αν σταματήσει και ο πρώτος να δουλεύει και αρχίσει και αυτός να κλέβει από τον άλλο, τότε είναι και οι δύο καταδικασμένοι. Διότι τι να κλέψουν, αφού τίποτα δεν παράγεται. Θα ανακυκλώνουν για ένα διάστημα τα ήδη παραχθέντα και μετά θα σβήσουν αμφότεροι.
Ηθικόν δίδαγμα: πρέπει τουλάχιστον οι μισοί να εργάζονται, για να μπορούν οι υπόλοιποι να κλέβουν και όλοι να επιβιώνουν. Η κλεψιά αντλεί υπόσταση από την παραγωγική εργασία.
Σημείο κατάρρευσης. Είναι το σημείο στο οποίο μια κοινωνία περισσότερο κλέβει παρά παράγει. Τα αγαθά σώνονται και, αφού κανείς δεν στρέφεται προς τη θεραπεία της παραγωγής, όλοι στρέφονται προς τη βελτιστοποίηση της κλεψιάς. Το τελικό αποτέλεσμα είναι η ζούγκλα: μια πρωτόγονη συνύπαρξη αγρίων, ξένη προς κάθε δυνατότητα έλλογης ρύθμισης.
Εδώ είμαστε. Στο σημείο κατάρρευσης. Τις πατροπαράδοτες συμμορίες των πολιτικών, των εργολάβων, των μεσαζόντων, των αεριτζήδων και των γνήσιων κλεπτών, δηλαδή διαρρηκτών, σαλταδόρων, ριφιφήδων και λοιπών σεβαστών ειδικοτήτων του συναφιού, ακολουθούν δαιμονικά επειγόμενοι και ασυγκράτητοι οι στυλοβάτες των τάχα ιερότερων θεσμών. Στους χορούς των εκατομμυρίων συμμετέχουν τώρα ηγούμενοι μονών και υπάλληλοι πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Δεν πρόλαβε η ιστορία του Βατοπεδίου να ξεθυμάνει, βγαίνει στη φόρα και το σκάνδαλο του ΑΠΘ (λεπτομέρειες εδώ). Φυσικά, κανένας προσγειωμένος δεν φαντάζεται πως στα μοναστήρια και στα πανεπιστήμια ζουν και εργάζονται μόνο άγιοι. Μεμονωμένα περιστατικά παρέκκλισης αναμένονται παντού και πάντα. Μα είναι η πυκνότητα των περιστατικών, η ένταξή τους στην κανονικότητα και η νέκρωση των ανακλαστικών αντίδρασης εκείνα τα χαρακτηριστικά του φαινομένου που το καθιστούν έκτακτο έως τρομαχτικό.
Πέρα από οποιαδήποτε – τετριμμένη μάλλον και εντελώς αδιάφορη πια – ηθικολογική προσέγγιση, τίθεται ένα καθαρά πρακτικό ζήτημα: σε λίγο καιρό θα είμαστε πλέον ένα εξαθλιωμένο ασκέρι καραβοτσακισμένων πειρατών. Όλοι θα ψάχνουμε ευκαιρία να αρπάξουμε, μα, ναυαγοί πάνω στο ξερονήσι της ανεπάρκειας, το μόνο που θα βρίσκουμε να «φάμε» θα είναι οι σάρκες μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου