Κυριακή 3 Μαΐου 2009

Απόπειρα ανατομής εκκωφαντικού αδιεξόδου


Όταν ήμουν παιδί, μπορούσα να περνάω απεριόριστο χρόνο μόνος, βυθισμένος στη σκέψη μου, χωρίς την παραμικρή δυσφορία. Αντιθέτως, μου ήταν ευχάριστο. Θεωρούσα μαγική προοπτική το ενδεχόμενο να ναυαγήσω σε κάποιο ερημονήσι του Ειρηνικού. Είχα ανεξάντλητη ικανότητα ονειροπόλησης, πολλή πίστη και καθόλου φόβο. Τα πήγαινα καλά με τον εαυτό μου.


Σήμερα το ενδεχόμενο να ναυαγήσω σε ερημονήσι με τρομοκρατεί. Επιπλέον, δεν ανέχομαι τον εαυτό μου ως μοναδική φωνή και συντροφιά για περισσότερες από 2-3 μέρες.


Εξάλλου, στα μαγαζιά νυχτερινής διασκέδασης, στις καφετέριες, ακόμα και στα κυλικεία του σύγχρονου Ελλαδιστάν, εφαρμόζεται η αρχή του μέγιστου σαματά. Σε κάθε τοίχο, χαμηλά ή ψηλά, μια ευμεγέθης επίπεδη οθόνη που προβάλλει είτε βίντεο-κλιπ λαϊκού αοιδού είτε ποδοσφαιρικό αγώνα. Η ένταση του ήχου στα ύψη. Στον χώρο πυκνό νέφος από καπνό τσιγάρων. Και οι παρέες φαίνονται να απολαμβάνουν τον βιασμό των αισθήσεων και της αισθητικής.


Αλλά γιατί ξεμάθαμε την ησυχία; Γιατί χρειαζόμαστε τον θόρυβο;


Φαίνεται – και όσα ακολουθούν συνάγονται από προσωπικές εμπειρίες, παρατηρήσεις κι εκτιμήσεις, όχι από μελέτες – ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν αρέσκεται στην αδράνεια. Η φυσική του κατάσταση είναι το “On”, η εργασία, η επεξεργασία, η σκέψη, η φαντασία, η παραγωγή. Όποιος έχει προσπαθήσει να μη σκεφτεί τίποτα για λίγα λεπτά, αντιλαμβάνεται τη δυσκολία του εγχειρήματος.


Όταν ένας άνθρωπος μένει μόνος για ικανό χρονικό διάστημα, χωρίς εξωτερικά ερεθίσματα να απασχολούν το μυαλό του, τότε εκείνο στρέφεται προς τα έσω και, ανάλογα με το τι βρίσκει εκεί, κάνει ένα από τα δύο: είτε επεξεργάζεται ελπίδες και όνειρα είτε φόβους κι ενοχές. Είτε φως είτε σκοτάδι. Είτε ζωή είτε θάνατο.


Το γεγονός ότι δεν αντέχουμε την ησυχία, την απομόνωση, τον γυμνό εαυτό μας, το γεγονός ότι έχουμε ανάγκη την τύρβη, ένα πράγμα μπορεί να σημαίνει:


Είμαστε κοινωνία του φόβου, της ενοχής, των χαμένων ελπίδων, των αγέννητων ονείρων. Άνθρωποι που βιώνουν λιγότερο τη ζωή και περισσότερο τον θάνατο. Ανεπίγνωστα εγκλωβισμένοι σε μοιραίο αδιέξοδο.


«Η μεγάλη μάζα των ανθρώπων ζει σε ήρεμη απελπισία», είχε γράψει στο «Ουόλντεν» (“Walden”) ο Χένρι Ντέιβιντ Θόρω.


Υποθέτω πως, για λόγους ισορροπίας, ο εξωτερικός σαματάς αυξάνει κατά αναλογία προς την εσωτερική ήρεμη απελπισία.


Ρομπέν


Δεν υπάρχουν σχόλια: