Έτσι παίζεται το παιχνίδι

Την περασμένη Τετάρτη βρέθηκα στη Νομική του ΑΠΘ, για να παρακολουθήσω μια διάλεξη του Χρήστου Γιανναρά. Δεν ήξερα ότι ήταν ημέρα διεξαγωγής των φοιτητικών εκλογών, έτσι ήμουν εντελώς απροετοίμαστος για την κατάσταση που συνάντησα.

Εκατοντάδες νέα παιδιά στους διαδρόμους της σχολής στρατευμένα, ντυμένα τα κομματικά χρώματα, να υπηρετούν ευδοκίμως τις κομματικές σκοπιμότητες. Στα αρχηγεία των κομμάτων κτηνώδη ηχεία συναυλίας, χιλιάδων Watt, παίζουν μουσικές και συνθήματα, πλημμυρίζουν τον χώρο με ωστικά κύματα, δημιουργούν παρεμβολές στη σκέψη. Κοριτσάκια καταστόλιστα, σαν να περιμένουν τον νυμφίο, κάνουν περάσματα πασαρέλας. Πίσω, στα αρχηγεία, τα πρωτοπαλίκαρα βροντοχτυπούν τις χάντρες απλωμένα χύμα, με τις ποδάρες πάνω στα τραπέζια, στο άλλο χέρι ο φραπές. Παντού, στα τραπέζια, στους τοίχους, στις τζαμαρίες, στο δάπεδο, αφίσες, ψέμα, βρωμιά. Και στο κέντρο του φουαγιέ μια απίθανη πινελιά μαγικού ρεαλισμού, μια εικόνα βγαλμένη κατευθείαν από το Πέδρο Πάραμο του Χουάν Ρούλφο: ανενόχλητο από τον εκκωφαντικό σαματά, αδιάφορο για το ποδοβολητό των κομματικών στρατών, αποσπασμένο στις δικές του συντεταγμένες, κάδρο μέσα στο κάδρο, ένα γέρικο λυκόσκυλο ξαπλωμένο στο πλάι, παίρνει τον ύπνο του αποσταμένου πολεμιστή.

Η διάλεξη έγινε με δυσκολία, με ποικίλες μουσικές υποκρούσεις, που κυριολεκτικά δονούσαν το κτίριο.

Θέατρο του παραλόγου. Φοιτητικές εκλογές. Με σκοπό τι; Να εκλεγούν εκπρόσωποι των φοιτητών. Να κάνουν τι; Να προωθήσουν λύσεις για προβλήματα που αφορούν το σύνολο των φοιτητών. Δηλαδή να υπηρετήσουν το σύνολο. Να υπηρετήσουν. Αστείο.

Ας το εξετάσουμε λίγο. Το να υπηρετείς τους άλλους δεν είναι εύκολη υπόθεση. Δεν είναι για όλους. Είναι για λίγους. Για κείνους που άνθισε μέσα τους το χρέος της προσφοράς. Για κείνους που νοιάζονται.

Μπορεί να κάνω λάθος, αλλά δεν μπορώ να διανοηθώ άνθρωπο να νοιάζεται, να φλέγεται από την επιθυμία της αυτοπροσφοράς, χωρίς να διαθέτει σεβασμό. Σεβασμό για τον άλλο, για τις αναγκαίες συνθήκες συλλογικού βίου. Διότι, αν κάποιος δεν σέβεται τίποτα, αν τα έχει όλα γραμμένα, και ταυτόχρονα νοιάζεται και θέλει να προσφέρει, τότε πρέπει να πάσχει από σχιζοφρένεια.

Αλλά η συμπεριφορά των παιδιών που συμμετείχαν στο εκλογικό μπάχαλο την Τετάρτη ήταν μια ραψωδία εγωκεντρισμού, ένα έπος χυδαιότητας, η επιτομή της ασέβειας. Συνοψίζω. Ασέβεια προς τους αυτονόητους κανόνες που ισχύουν σε κάθε δημόσιο χώρο: ησυχία, καθαριότητα, ευπρέπεια. Ασέβεια προς τις ανάγκες άλλων ανθρώπων να λειτουργήσουν μέσα στον ίδιο χώρο, να επιτελέσουν το έργο τους. Ασέβεια προς τους στοιχειώδεις κανόνες αισθητικής. Τέλος, ασέβεια προς την ταυτότητα του χώρου: τα πανεπιστημιακά κτίρια δεν χτίστηκαν, με χρήματα φορολογούμενων, για να χρησιμοποιούνται από τους κομματικούς καταδρομείς σαν ορμητήρια προπαγάνδας ή σαν κλαμπ ξέφρενης αποχαλίνωσης.

Είναι προφανέστατο ότι άνθρωποι που στερούνται κάθε ίχνος σεβασμού για τις ανάγκες των άλλων, για τον χώρο που τους φιλοξενεί, για κάθε είδους κανόνες, ακόμα και της αισθητικής, δεν μπορεί να διαθέτουν ετοιμότητα προσφοράς στο σύνολο, ετοιμότητα υπηρεσίας. Δεν υπάρχει καμία τέτοια πιθανότητα. Καμία. Ούτε μία.

Δεν υπάρχει τίποτα να περιμένει κάποιος από εγωκεντρικούς, θρασείς και χυδαίους κομματικούς γενίτσαρους. Όχι μόνο δεν νοιάζονται, αλλά δεν έχουν ούτε τη γνώση για να κρίνουν ή την αισθητική για να ψυχανεμιστούν ότι συμμετέχουν σε μια άθλια παράσταση, ότι κοροϊδεύουν τον εαυτό τους και τους άλλους. Τελικά, οι πιο πολλοί από αυτούς θα πληρώσουν την ελαφρότητά τους: μετά από χρόνια αφοσίωσης, αμέτρητα νυχτέρια αφισοκολλήσεων και οργανωτικά χαμαλίκια, μετά από άπειρες χαμένες ώρες που ούτε μία από αυτές δεν πρόκειται ποτέ να επιστραφεί, όταν πια οι κομματικοί μηχανισμοί θα τους έχουν στύψει, με την πρώτη διαφωνία θα τους αποβάλλουν, θα τους εμέσουν. Κάποιοι λίγοι, οι πιο αδίστακτοι, οι πιο κυνικοί, θα προωθηθούν σε θέσεις και οφίκια και θα συνεχίσουν να υπηρετούν το άτομό τους εις βάρος του συνόλου. Και ο κύκλος θα συνεχιστεί.

Ενώ γράφω αυτό το κείμενο, Σάββατο απόγευμα στο κεντρικό αναγνωστήριο του ΑΠΘ, στο αλσύλλιο εδώ απέναντι έχει στηθεί πάρτι. Οι ίδιοι φοιτητές, τα ίδια ηχεία, οι ίδιες αφίσες του κομαντάντε Τσε Γκεβάρα, το ίδιο λυκόσκυλο, το ίδιο κομφούζιο. Μερικές διαφορές: υπαίθριες ψησταριές μεριμνούν για την τροφοδοσία των συμμετεχόντων. Σε μια γωνιά ένα αντίσκηνο τύπου ιγκλού εξυπηρετεί την κατάκλιση των κατάκοπων οργανωτών ή ποιος ξέρει τι άλλο. Δυο μηχανόβιοι, ένας με εντούρο και ο άλλος με στριτ μεγάλου κυβισμού, κάνουν κόντρες στην «πανεπιστημιακή πίστα». Τα γκάζια τους κατορθώνουν να υπερισχύσουν ακόμα και των εκκωφαντικών ηχείων. Το γλέντι έχει ανάψει. Κάτω από ένα ηχείο το λυκόσκυλο του Χουάν Ρούλφο, ξαπλωμένο στο γρασίδι, απολαμβάνει τον δίκαιο ύπνο των γηρατειών.

Στο αναγνωστήριο κάποιοι προσπαθούν, παρά τον σαματά, παρά το Σάββατο, παρά το τέλος, να μελετήσουν. Καημένα παιδιά. Δεν έχουν πάρει χαμπάρι πώς παίζεται το παιχνίδι.

Ρομπέν